Πότε μπορούμε να περάσουμε από το γιογιό στην τουαλέτα;

Σε αυτό το άρθρο θα δούμε ποια είναι τα σημάδια ετοιμότητας ενός παιδιού για να ξεκινήσουμε την εκπαίδευση τουαλέτας, καθώς και τρόπους που θα βοηθήσουν στη μετάβαση από το γιογιό στην τουαλέτα.

Καθώς το μωρό μεγαλώνει, αρχίζει να δείχνει αναπτυξιακά σημάδια που μας βοηθάνε να καταλάβουμε πότε είναι έτοιμο να ξεκινήσει την εκπαίδευση τουαλέτας και τη μετάβαση από την πάνα στο γιογιό και τελικά στην τουαλέτα.

Ποια είναι τα σημάδια ετοιμότητας για την εκπαίδευση τουαλέτας;

Έχουν μελετηθεί σε παιδιά μεταξύ 15 και 35 μηνών σημεία που δείχνουν ετοιμότητα για εκπαίδευση τουαλέτας (Wyndaele, Kaerts, Wyndaele, & Vermandel, 2020).

Η ηλικία κατά την οποία τα περισσότερα παιδιά φαίνεται να είναι έτοιμα να ξεκινήσουν εκπαίδευση τουαλέτας είναι μεταξύ 18 και 36 μηνών (με τα παιδιά που προέρχονται από δυτικές χώρες να ξεκινούν και να ολοκληρώνουν την εκπαίδευση μερικούς μήνες αργότερα σε σχέση με τα παιδιά από αναπτυσσόμενες χώρες).

Γενικά, ένα παιδί είναι έτοιμο για εκπαίδευση τουαλέτας όταν δείχνει τα ακόλουθα: (Baird, Bybel, & Kowalski, 2019)

• Να επιθυμεί το παιδί να φοράει εσώρουχα ή πάνα-βρακάκι αντί για πάνες.

• Να μπορεί να ντύνεται-γδύνεται μόνο του (τα περισσότερα το επιτυγχάνουν μέχρι τους 30 μήνες).

• Να μπορεί να πηγαίνει μόνο του στο γιογιό-τουαλέτα (συνήθως το επιτυγχάνουν στους 15 μήνες).

• Να μπορεί να κάθεται σταθερά στο γιογιό-τουαλέτα.

• Να χρησιμοποιεί γκριμάτσες και εκφράσεις προσώπου, ή κινήσεις που δείχνουν ότι ετοιμάζεται να έχει κένωση ή να ουρήσει (γκριμάτσες, ήχοι, βαθύ κάθισμα, το να κρατάει την κοιλίτσα ή να σταυρώνει τα πόδια), κάτι που στα περισσότερα παιδιά γίνεται εμφανές γύρω στους 26-29 μήνες.

• Η τακτικότητα στις κενώσεις.

• Η δυσφορία όταν λερώνεται και το να θέλει να το αλλάξουμε αν συμβεί αυτό.

• Ενδιαφέρον για τη χρήση της τουαλέτας (24-46 μήνες).

• Μίμηση της συμπεριφοράς των γονιών.

• Επαρκής γλωσσική ανάπτυξη ώστε να εκφράζει την ανάγκη για τουαλέτα και να καταλαβαίνει και να ακολουθεί οδηγίες.

Ποια μέθοδος εκπαίδευσης τουαλέτας είναι η καλύτερη;

Οι μέθοδοι που ακολουθούνται χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες:

• Αυτές που έχουν ως επίκεντρο το ίδιο το παιδί και ακολουθούν τη δική του επιθυμία να κατακτήσει νέες δεξιότητες και ορόσημα (όπως η μέθοδος Brazelton) και

• Αυτές που έχουν δομημένη συμπεριφορική προσέγγιση (Azrin and Foxx method, Elimination Communication/Assisted Infant Toilet Training) (Baird, Bybel, & Kowalski, 2019).

Οι μέθοδοι εξελίσσονται και διαφοροποιούνται διαρκώς και το σημαντικό είναι να γνωρίζουν οι γονείς ότι καμία μέθοδος δεν είναι ανώτερη από τις άλλες και η επιλογή μεθόδου θα πρέπει να είναι εξατομικευμένη για το κάθε παιδί και τις ανάγκες του αλλά και με βάση το τι ταιριάζει καλύτερα σε κάθε οικογένεια.

Πότε το παιδί είναι έτοιμο να περάσει από το γιογιό στην τουαλέτα;

Το αν θα χρησιμοποιήσουμε πρώτα ένα γιογιό ή αν θα ξεκινήσουμε την εκπαίδευση απευθείας στην τουαλέτα, είναι λοιπόν θέμα επιλογής των γονιών, ανάλογα με τις ανάγκες και την ιδιοσυγκρασία του παιδιού τους και τις ιδιαιτερότητες και συνθήκες που υπάρχουν στην οικογένειά τους.

Το να χρησιμοποιηθεί αρχικά γιογιό, έχει αρκετά πλεονεκτήματα καθώς:

• Είναι πιο εύκολα προσβάσιμο από ένα μικρό νήπιο, αφού μπορούμε να το έχουμε σε οποιοδήποτε δωμάτιο του σπιτιού, κοντά στο παιδί.

• Μπορούμε να το έχουμε προμηθευτεί πριν ξεκινήσουμε ακόμα την εκπαίδευση, ώστε το μωρό να έχει τον χρόνο να εξοικειωθεί με αυτό ως αντικείμενο και με τη χρήση του.

• Το μέγεθός του και το ύψος του είναι τέτοιο που δεν προκαλούν άγχος και φόβο στο μωρό, ενώ έχει διάφορα χρώματα και σχέδια που είναι ευχάριστα και κινούν την περιέργεια στο μωρό.

Όταν το μωρό έχει κατακτήσει την εκπαίδευση τουαλέτας στο γιογιό, δηλαδή καταφέρνει να αναγνωρίζει πότε χρειάζεται να χρησιμοποιήσει το γιογιό, μπορεί να αφαιρεί μόνο του τα ρούχα του και έχει σπάνια ατυχήματα, μένει στεγνό και δεν χρειάζεται πλέον να φορά πάνες, τότε μπορούμε να ξεκινήσουμε και τη μετάβαση στην κανονική τουαλέτα.

Τι θα διευκολύνει τη μετάβαση του μωρού από το γιογιό στην τουαλέτα;

• Μπορούμε να ξεκινήσουμε αρχικά μεταφέροντας απλά το γιογιό του παιδιού μέσα στην τουαλέτα.

• Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ένα ειδικό παιδικό καθισματάκι τουαλέτας, ώστε να μην αγχώνεται το παιδί μήπως πέσει μέσα στη λεκάνη.

• Υπάρχουν πολλά καθισματάκια με ευχάριστα χρώματα και σχέδια, με τους αγαπημένους ήρωες των παιδιών.

• Επίσης, τα σκαλοπατάκια που κάνουν εύκολη την πρόσβαση στη λεκάνη και προσφέρουν υποστήριξη στα πόδια, μπορεί να είναι πολύ βοηθητικά.

• Επαινούμε το παιδί για την κατάκτησή του στη χρήση του γιογιό και του προτείνουμε να ξεκινήσει να χρησιμοποιεί την τουαλέτα.

• Επαινούμε το παιδί κάθε φορά που καταφέρνει να χρησιμοποιήσει την τουαλέτα.

• Διδάσκουμε στο παιδί συνήθειες υγιεινής όπως ο σωστός τρόπος να σκουπίζεται μετά τη χρήση της τουαλέτας και το πλύσιμο των χεριών μετά την τουαλέτα.

Ακολουθούμε τους ρυθμούς του παιδιού, χωρίς βιασύνη, χωρίς να το ντροπιάζουμε αν συμβούν ατυχήματα και επιβραβεύουμε και επαινούμε κάθε προσπάθεια!

Η μετάβαση από την πάνα στο γιογιό και στη συνέχεια στην τουαλέτα είναι ένα ακόμα αναπτυξιακό στάδιο που το παιδί θα κατακτήσει όπως και όλα τα υπόλοιπα που έχουν προηγηθεί και όλα όσα θα ακολουθήσουν!

ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ

Μωρό, βρέφος, νήπιο, 1-5, πάνα, πάνα-βρακάκι, γιογιό, τουαλέτα, εκπαίδευση τουαλέτας, κόψιμο πάνας.

_{ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ}

_{1. Baird, D. C., Bybel, M., & Kowalski, A. W. (2019). Toilet Training: Common Questions and Answers. Am Fam Physician, 100(8), σσ. 468-474. 2. pampers.gr. (2025). Ανάκτηση από www.pampers.gr: https://www.pampers.gr/ 3. Wyndaele, J.-J., Kaerts, N., Wyndaele, M., & Vermandel, A. (2020). Development Signs in Healthy Toddlers in Different Stages of Toilet Training: Can They Help Define Readiness and Probability of Success? Global Pediatric Health, 7, σσ. 1-6.}