Η επούλωση μετά τον τοκετό

Η γέννα είναι μια κανονική, φυσιολογική διαδικασία, αλλά, κατά τις ημέρες και τις εβδομάδες μετά την έλευση του μωρού, το σώμα σας πρέπει να περάσει μια περίοδο επούλωσης. Πράγματι, μπορεί να πάρει και ένα χρόνο μέχρι να επανέλθει το σώμα σας στην κατάσταση που ήταν πριν την εγκυμοσύνη. Αν και υπάρχουν κάποιες διαφορές μεταξύ της επούλωσης μετά από ένα φυσιολογικό τοκετό και μετά από μια καισαρική, γενικά, η διαδικασία επούλωσης υφίσταται και για τους δύο τύπους γέννας. Πολλοί παράγοντες μπορεί να επηρεάσουν αυτή την επούλωση, όπως η γενική κατάσταση της υγείας, η διατροφή και ο βαθμός κόπωσης ή άγχους.

Συσπάσεις και παλινδρόμηση της μήτρας

Σύντομα, μετά τη γέννα, ο πλακούντας χωρίζεται από τη μήτρα και αποβάλλεται. Η περιοχή όπου βρισκόταν ο πλακούντας μοιάζει με ανοιχτή πληγή που πρέπει να επουλωθεί. Ευτυχώς, το σώμα σας μπαίνει γρήγορα στη διαδικασία. Μέσα σε μερικά λεπτά μετά τη γέννα, η μήτρα συσπάται ώστε να σφραγίσει τα ανοιχτά αιμοφόρα αγγεία στο τοίχωμα της μήτρας εκεί όπου βρισκόταν ο πλακούντας. Μπορεί να νιώσετε αυτές τις συσπάσεις της μήτρας σαν ισχυρές κράμπες για τις πρώτες δυο μέρες, αλλά μετέπειτα θα μειωθούν. Μπορεί να τις νιώσετε κατά το θηλασμό, καθώς ο ερεθισμός των θηλών ευνοεί τις συσπάσεις στη μήτρα. Μπορείτε να πάρετε αναλγητικά φάρμακα για την ανακούφιση του πόνου εάν οι κράμπες σας ενοχλούν υπερβολικά.

Αμέσως μετά τη γέννα μπορείτε να νιώσετε τη μήτρα σας στο ύψος του αφαλού σας. Οι μεταγεννητικές συσπάσεις θα σας κάνουν να νιώσετε τη μήτρα σας σαν μια σκληρή μπάλα στην κοιλιακή χώρα. Κάθε μέρα θα μικραίνει όλο και περισσότερο μέχρι να μην τη νιώθετε πλέον στην κοιλιακή περιοχή. Καθώς μικραίνει, μετακινείται προς τα κάτω, μέσα στη λεκάνη, πίσω από το ηβικό οστό. Αυτή η διαδικασία λέγεται παλινδρόμηση και δείχνει ότι η επούλωση προοδεύει. Ενώ είστε ακόμα στο νοσοκομείο, η νοσηλεύτρια θα ελέγχει συχνά τη μήτρα σας ώστε να παρακολουθεί τη διαδικασία της παλινδρόμησης. Εάν η μήτρα δεν συσπάται όπως θα έπρεπε, μπορεί να κάνει μαλάξεις για να προκαλέσει συσπάσεις.

Λοχεία

Παίρνει μέχρι και 10 ημέρες για να επουλωθεί πλήρως η περιοχή όπου βρισκόταν ο πλακούντας και, κατά το διάστημα αυτό, θα παρατηρήσετε κολπικές εκκρίσεις με αίμα, τα λεγόμενα λόχεια. Τα λόχεια θα είναι βαθιά κόκκινα για μία ή δύο ημέρες μετά τη γέννα και θα μοιάζουν με έντονη έμμηνο ρύση. Μετά μειώνονται ποσοτικά και παίρνουν ένα σκούρο καφέ χρώμα, μετά γίνονται ροζ και, μέχρι τις 10 μέρες, μοιάζουν με μια σχεδόν λευκή έκκριση. Όταν φτάσετε σε αυτό το σημείο, θα ξέρετε ότι η περιοχή του πλακούντα έχει επουλωθεί πλήρως. Αυτή η διαδικασία μπορεί να επιταχυνθεί στις γυναίκες που θηλάζουν, καθώς ο ερεθισμός των θηλών από το πιπίλισμα του μωρού προκαλεί συσπάσεις στη μήτρα, και ο χρόνος επούλωσης μπορεί να μειωθεί. Μέχρι να εξαφανιστούν τα λόχεια, θα πρέπει να αποφύγετε τις σεξουαλικές επαφές και να φροντίζετε πολύ την υγιεινή του περινέου (την περιοχή μεταξύ του αιδοίου και του πρωκτού) όλη τη διάρκεια της ημέρας για να εμποδίσετε την εισροή βακτηρίων στην κολπική οδό.

Επούλωση της τομής

Είτε η γέννα γίνει κολπικά είτε με καισαρική, η πιθανότητα ύπαρξης τομής απαιτεί επούλωση. Πιθανόν, εάν γεννήσετε κολπικά να υποβληθείτε σε περινεοτομή. Αυτή η μικρή τομή, που γίνεται για να μεγαλώσει το άνοιγμα του κόλπου ακριβώς πριν προβάλει το κεφάλι του μωρού, αποκαθίσταται μετά με ράμματα. Όπως με κάθε τομή, η επούλωση της περινεοτομής παίρνει δύο εβδομάδες. Το σώμα θα απορροφήσει τα ράμματα, αλλά η τομή μπορεί να είναι ευαίσθητη ή να πονάει για την πρώτη περίπου εβδομάδα μετά τον τοκετό. Η μόλυνση είναι πιθανή, αλλά με τη σωστή φροντίδα του περινέου (δείτε παρακάτω), συνήθως μπορεί να αποφευχθεί.

Εάν υποβληθήκατε σε καισαρική, η τομή στην κοιλιακή χώρα θα πάρει περισσότερο χρόνο να επουλωθεί. Εάν η καισαρική δεν ήταν προσχεδιασμένη και προγραμματισμένη, αλλά προέκυψε αφού περάσατε κάποιο χρόνο προσπαθώντας να γεννήσετε κολπικά, θα πρέπει να αναρρώσετε τόσο από τον τοκετό όσο και από την επέμβαση. Πλέον όσων αναφέραμε στην περίπτωση της κολπικής γέννας (παλινδρόμηση μήτρας και λόχεια), πρέπει να αναρρώσετε από το χειρουργείο. Αυτή η ανάρρωση παίρνει περισσότερο χρόνο, 4 με 6 εβδομάδες. Στην περίπτωση καισαρικής τομής, είναι πιθανόν να πονάτε όταν παρέλθει η επίδραση της αναισθησίας. Εάν χρειάζεται, παρέχεται φαρμακευτική αγωγή για την ανακούφιση από τον πόνο. Αρχικά, θα πρέπει να είναι μάλλον κάποιο πιο ισχυρό ναρκωτικό αναλγητικό που μπορεί να σας ζαλίζει ή να σας νυστάξει. Εάν τα ράμματα δεν απορροφούνται μόνα τους, θα αφαιρεθούν πέντε ημέρες μετά τη γέννα. Κάποιοι γιατροί μπορεί να χρησιμοποιούν συρραπτικό αντί για ράμματα για να κλείσουν την τομή, που επίσης αφαιρούνται κάποιες μέρες μετά τη γέννα. Τα ράμματα ή τα συρραπτικά μπορεί να προκαλέσουν μια αίσθηση τραβήγματος όσο επουλώνει το δέρμα. Επειδή πρέπει να τοποθετηθεί καθετήρας στην ουροδόχο κύστη πριν το χειρουργείο, όταν αφαιρεθεί μετά την εγχείρηση, έχει σημασία να πίνετε πολλά υγρά και να ουρείτε συχνά για να προλάβετε την πιθανότητα μόλυνσης της ουροδόχου κύστης.

Ενισχυτικά κυκλοφορίας

Για την τόνωση της σωστής κυκλοφορίας μετά το χειρουργείο, θα σας ζητηθεί να κινείτε τα πόδια σας, να τεντώνετε τις πατούσες σας και να κινείτε ζωηρά τα δάχτυλα των ποδιών σας μόλις υποχωρήσει η αναισθησία. Θα σας ζητηθεί επίσης να κάτσετε στο πλάι του κρεβατιού, σε μια καρέκλα και μετά να περπατήσετε την πρώτη ημέρα μετά τη γέννα. Μπορεί να σας ζητηθεί να φορέσετε ελαστικές κάλτσες για την τόνωση της σωστής κυκλοφορίας ώστε να αποφευχθούν πιθανές θρομβώσεις. Καθώς η διαδικασία επούλωσης μετά από την καισαρική τομή είναι πιο σύνθετη, θα μείνετε στο νοσοκομείο για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, περίπου τρεις με τέσσερις ημέρες.

Συμβουλές επούλωσης στο σπίτι

Σας παρουσιάζουμε κάποιες συμβουλές για την ενίσχυση της επούλωσης και της ανακούφισης: Κάντε χαλαρές αναπνοές και μασάζ, εάν σας ενοχλούν πολύ οι μεταγεννητικοί πόνοι. Εάν αυτά τα μέτρα δεν βοηθήσουν, πάρτε τη φαρμακευτική αγωγή που σας συστήνει ο γιατρός σας. Να θυμάστε ότι αυτοί οι πόνοι δείχνουν ότι η παλινδρόμηση και η επούλωση προοδεύουν και αυτό είναι καλό σημάδι.

Για να αποτρέψετε τη μόλυνση εξαιτίας μιας περινεοτομής, χρησιμοποιήστε καθαρή σερβιέτα κάθε τέσσερις με έξι ώρες. Πάντα να αφαιρείτε τη σερβιέτα με φορά από μπροστά προς τα πίσω για να μην μεταφέρετε βακτήρια από τον πρωκτό στον κόλπο. Καθαρίζετε το περίνεο μετά την ούρηση ή την εκκένωση, ρίχνοντας ζεστό νερό στην περιοχή και στεγνώνοντάς το με απαλές κινήσεις, χρησιμοποιώντας γάζες. Να θυμάστε πάντα να σκουπίζεστε με φορά από μπροστά προς τα πίσω επίσης. Καθίστε στο μπάνιο με το νερό μέχρι τους γοφούς σας ή χρησιμοποιήστε ζεστές κομπρέσες για να βοηθήσετε την επούλωση της τομής. Οι ασκήσεις σύσφιξης της πυελικής περιοχής, γνωστές και ως ασκήσεις Κέγκελ, θα αυξήσουν την κυκλοφορία στην περιοχή και θα βοηθήσουν την επούλωση.

Ακολουθήστε τις οδηγίες που σας δόθηκαν στο νοσοκομείο για τη φροντίδα της καισαρικής τομής. Να διατηρείτε την επίδεση της τομής καθαρή και στεγνή. Να τρέφεστε υγιεινά για να βοηθάτε τη διαδικασία της επούλωσης. Βεβαιωθείτε ότι λαμβάνετε πρωτεΐνες, βιταμίνες και πολλά υγρά.

Να ξεκουράζεστε! Αυτός είναι ένας από τους κύριους παράγοντες επούλωσης. Προσπαθήστε να μείνετε στο κρεβάτι ή στον καναπέ για την πρώτη εβδομάδα μετά τη γέννα. Μην κάνετε πολλές και γρήγορες δραστηριότητες, ακόμα και αν αισθάνεστε καλά. Οι μόνες δραστηριότητές σας θα πρέπει να σχετίζονται με τη φροντίδα του μωρού. Αφήστε τα ψώνια, το μαγείρεμα, το πλυντήριο και άλλες δουλειές του νοικοκυριού σε κάποιον άλλο. Προγραμματίστε έγκαιρα ώστε να έχετε βοήθεια γι' αυτές τις δραστηριότητες.

Να κοιμάστε όταν κοιμάται το μωρό. Εφόσον το περιμένετε ότι θα έχετε πολλές νύχτες διακεκομμένου ύπνου, θα χρειαστεί να αναπληρώνετε χρόνο, παίρνοντας μικρούς υπνάκους σε όλη τη διάρκεια της ημέρας. Να προσπαθείτε να κοιμάστε όσες περισσότερες ώρες μπορείτε μέσα στο 24ώρο (αν και μοιρασμένες σε περισσότερα διαστήματα) όπως πριν γεννηθεί το μωρό. Βγάλτε το τηλέφωνο από την πρίζα και βάλτε στην πόρτα σας μια ταμπέλα που θα αναγράφει: “Μην ενοχλείτε!”

Πότε να επικοινωνήσετε με το γιατρό σας

Επικοινωνήστε με το γιατρό σας εάν παρατηρήσετε οποιοδήποτε από αυτά τα σημάδια, καθώς θα μπορούσαν να σημαίνουν ότι η επούλωση δεν προοδεύει όπως θα έπρεπε ή ότι δημιουργείται κάποια μόλυνση: Πυρετός πάνω από 37,7 που επιμένει για πάνω από μία ημέρα.

Έντονο κόκκινο χρώμα ή βαριά αιμορραγία (λόχεια) μετά την τέταρτη ημέρα μετά τη γέννα ή μεγάλοι θρόμβοι αίματος στα λόχεια.

Λόχεια με δυσάρεστη μυρωδιά. Τα κανονικά λόχεια θα πρέπει να έχουν μια ήπια μυρωδιά πολυκαιρίας, όπως περίπου το αίμα της κανονικής εμμήνου ρήσης.

Πόνος στην κάτω κοιλιακή χώρα μετά τις πρώτες ημέρες μετά τη γέννα.

Σημάδια μόλυνσης (ερυθρότητα, κάψιμο, πρήξιμο, έκκριση) στην περιοχή της περινεοτομής ή την καισαρική τομή. Εάν ακολουθήσετε αυτές τις συστάσεις, θα εκπλαγείτε πόσο γρήγορα θα νιώσετε και πάλι ο εαυτός σας. Επειδή η απόκτηση ενός μωρού είναι μια φυσιολογική διαδικασία και όχι ασθένεια, το σώμα σας θα επουλωθεί γρήγορα. Και οι ημέρες, μετά από κάποιες ασήμαντες ενοχλήσεις, θα καλυφθούν από τη χαρά που θα νιώθετε με ένα νέο μωρό στην αγκαλιά σας!